Σε ένα ακόμη, το τέταρτο κατά σειράν, Αγιο 12ήμερο βρέθηκα στην Κων/λη και έψαλλα σε διάφορους ναούς της περιφέρειας Βλάγκας, Υψωμαθείων και Κοντοσκαλίου ως Πρωτοψάλτης. Και όσον κι αν φαίνεται περίεργο, προσλαμβάνεις και εδώ -έστω λίγο- από το Χριστουγεννιάτικο κλίμα των ημερών. Ισως γιά εμπορικούς λόγους, αφού όλα τα μεγάλα τουλάχιστον καταστήματα τα στολίζουν όπως στις δυτικές χώρες.
Στις ενορίες των κοινοτήτων της Πόλης, όλες οι ακολουθίες τελούνται κανονικά, με λειτουργική πληρότητα και τάξη κατά την Κων/πολίτικη λειτουργική και ψαλτική παράδοση, παρά την μείωση του πληθυσμού των Ρωμιών Χριστιανών. Στις ακολουθίες προσέρχεται και ένας μικρός αριθμός Σλάβων και Αντιοχειανών Χριστιανών.
Στην περιφέρεια που ψαλτικά εξυπηρετώ, οι ενοριακοί ναοί είναι δέκα και δύο αγιάσματα. Κάθε φορά γίνεται προσπάθεια να τελεσθεί έστω μία ακολουθία εκ του 12ημέρου σε κάθε ναό. Κυριαρχούν βέβαια οι δύο πιο μεγάλοι και κεντρικοί ναοί ο ιστορικός Αγιος Κων/νος Υψωμαθείων, στον οποίο έψαλλαν τόσοι μεγάλοι ψάλτες από τον Μπερικέτη παλαιά ως τον Στανίτσα και Τσαούση στα νεώτερα χρόνια και η Αγία Κυριακή Κοντοσκαλίου με τους χιλιάδες ομογενείς και καραμανλήδες Χριστιανούς που διέμεναν εκεί και υπηρετούσε ακόμη και μόνιμος Επίσκοπος σε αυτή. Από τις ακολουθίες που τελέσθηκαν σταχυολόγησα μερικές και τις παρουσιάζω ως ενθύμια.
Παραμονή Χριστουγέννων: Οι μεγάλες ώρες και ο Εσπερινός με την λειτουργία του Μ.Βασιλείου τελέσθηκαν στον ναό της Παναγίας έξι μαρμάρων. Μία ιστορική εκκλησία, που κτίσθηκε στο σημείο από εποχής ιδρύσεως της Πόλης, η οποία καταστράφηκε και ανοικοδομήθηκε πολλές φορές, έχει δε και υπόγειο Βυζαντινό αγίασμα. Λειτούργησε ο Μητροπολίτης Σηλυβρίας κ.Μάξιμος που είναι Αρχιερατικός επόπτης της περιφέρειας.
Στο αναλόγιο προσήλθε και συμψάλλαμε ο αγαπητός κ. Παναγιώτης Ανδριόπουλος, Θεολόγος, δημοσιογράφος και Πρωτοψάλτης, που υπερασπίζεται τα δίκαια του Πατριαρχείου μέσω της πασίγνωστης ιστοσελίδας ΦΩΣ ΦΑΝΑΡΙΟΥ. Είναι εξαιρετικά ενημερωμένος για όλα τα υψηλού επιπέδου καλλιτεχνικά θέματα και για τα ψαλτικά και η συναναστροφή και συζήτηση μαζί του έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Από αυτήν την ακολουθία παραθέτω ως ενθύμιο ένα μικρό βίντεο με το κεκραγάριο και το Α' στιχηρό των εσπερίων.
Χριστούγεννα: Η πανηγυρική ακολουθία των Χριστουγέννων τελέσθηκε στον Αγιο Κων/νο Υψωμαθείων. Είναι πολύ μεγάλος σε όγκο ναό και αποτελεί ουσιαστικά προέκταση της ιστορικής Μονής Στουδίου, που είναι ακριβώς δίπλα αμίλητη, ερειπωμένη, σκοτεινή. Αυτήν την ιερά Μονή που λειτουργείτο επί αιώνες νυχθημερόν από τους ακοίμητους μοναχούς, την έκαναν τζαμί σχεδόν αμέσως μετά την άλωση με το όνομα του ιπποκόμου του πορθητού Imprahor camii. Λειτούργησε ως τζαμί μέχρι περίπου το 1800 και καταστράφηκε από πυρκαγιά και εγκαταλείφθηκε. Από την εν λόγω ακολουθία παραθέτω πάλι ένα μικρό ψαλτικό βίντεο με το δοξαστικό των αίνων, ως ενθύμιο.
Πρωτοχρονιά: Οι ακολουθίες της πρωτοχρονιάς τελέσθηκαν στον μεγάλο και εντυπωσιακό ναό της Αγίας Κυριακής στην περιοχή Κοντοσκάλι (τουρκιστί Kum Kapi - δλδ πύλη της άμμου). Στο Κοντοσκάλι είναι τώρα δύο οι ναοί που λειτουργούνται και μάλιστα είναι και μεγάλοι και περικαλλείς. Η Αγία Κυριακή και η Παναγία Ελπίδα. Στην Αγία Κυριακή υπάρχει υπόγειο αγίασμα εορτάζον του Αγίου Βασιλείου. Μάλιστα έχει πολλές και εξαιρετικές εικόνες που αυτή την περίοδο συντηρούνται κατάλληλα από ειδική συντηρήτρια.
Πιό κάτω ήταν και το αγίασμα γιά τον Οσιο Ιωάννη τον Καλυβίτη, αλλά δυστυχώς έχει χαθεί. Στην περιοχή ήταν όλο ψαροταβέρνες που είχαν Ρωμιοί, αφού ήταν και ιχθυόσκαλα παλαιά. Τώρα δεν υπάρχει ιχθυόσκαλα, αλλά οι ψαροταβέρνες ακόμη υπάρχουν, όχι βέβαια από Ρωμιούς αφού στην περιοχή αμφιβάλλω αν μένει έστω και ένας. Από την ακολουθία παραθέτω ψαλτικό βίντεο με το δοξαστικό των αίνων ως ενθύμιο.
Παραμονή Φώτων: Οι μεγάλες ώρες των Φώτων και ο εν συνεχεία Εσπερινός και η Θ.Λειτουργία του Μ.Βασιλείου τελέσθηκαν σε έναν ταπεινό μικρό ναό στα Ψωμαθειά, τον Αγιο Νικόλαο. Αυτός ο ναός είναι ο τρίτος κατά σειράν ναός από τους πέντε που είναι σχεδόν ανά εκατό μέτρα στην περιοχή. Κατά σειράν εισερχόμενος από την πύλη Γεδηκουλέ (δίπλα από την χρυσή πύλη των Βυζαντινών) συναντάς στα δεξιά σου πρώτα τον Αγιο Κων/νο, ύστερα τον Αγιο Νικόλαο, μετά σχεδόν εφαπτόμενη την Ανάληψη -όπου έμαθε τα βασικά της ψαλτικής ο αείμνηστος Στανίτσας και του οποίου σχεδόν απέναντι ήταν το τότε σπίτι του-, μετά αριστερά είναι ο Αγιος Μηνάς και πέμπτος στα δεξιά ο Αγιος Γεώργιος με τον Βυζαντινό τρούλο του.
Ο Αγιος Νικόλαος σε παραπέμπει στα παλιά χρόνια. Στα τραγικά γεγονότα του 1955 ήταν από τους ελάχιστους ναούς που σώθηκαν από τις πυρκαγιές και τις λεηλασίες. Γι αυτό είναι άθικτες και σπουδαίες οι εικόνες του. Επίσης θερμαίνεται με ξυλόσομπες και όλο αυτό δημιουργεί μία ιδιαίτερη ατμόσφαιρα. Από την εν λόγω ακολουθία παραθέτω μικρό βίντεο με το Απολυτίκιο από τον μεγάλο αγιασμό το οποίο ψάλλει ο Σεβασμιώτατος Σηλυβρίας που είναι μουσικώτατος.
Αγια Θεοφάνεια: Την ακολουθία των Θεοφανείων φέτος δεν την τελέσαμε ως συνήθως σε κάποιον εκ των μεγάλων ναών, αλλά στον Αγιο Μηνά Ψωμαθειών. Αυτό διότι τελευταία έγιναν μεγάλα έργα αποκατάστασης και συντήρησης εσωτερικά και των εικόνων. Ειχε να γίνει ακολουθία Θεοφανείων στον Αγιο Μηνά πάνω από 70 χρόνια. Σε αυτόν τον ναό ανδρώθηκε ψαλτικά ο αείμνηστος δάσκαλος κυρ Θρασύβουλος Στανίτσας. Μάλιστα βρήκα μία παλαιά κάτοικο της ενορίας, μεγάλης ηλικίας κυρία που είναι από τις τελευταίες εναπομείνασες στην περιοχή, που τον θυμάται να έρχεται να ψάλλει σε πανηγύρεις όντας βέβαια Πατριαρχικός ψάλτης.
Μετά την Θ.Λειτουργία όλοι οι πιστοί, ο Σεβασμιώτατος οι ιερείς και οι ψάλτες πήγαμε στην παραλία με την ονομασία Πύλη του ρόδου (Narli kapi) με πουλμανάκια που είχε επιμελώς διαθέσει ο Δήμος Κων/λεως και εκεί έγινε πανηγυρικά η τελετή ρίψης του Σταυρού στην θάλασσα του Μαρμαρά, παρουσία και πολλών Χριστιανών Αρμεναίων αλλά και Τούρκων καθώς και επισήμων του Δήμου. Τόσο από την ακολουθία στον Αγιο Μηνά, όσο και από την παραλία παραθέτω παρακάτω ένα βίντεο που αναρτήθηκε στο διαδίκτυο.
Αγίου Ιωάννου Προδρόμου:
Την τελευταία ημέρα του 12ημέρου η ακολουθία της σύναξης του Τιμίου Προδρόμου τελέσθηκε στον Αγιο Κων/νο Ψωμαθειών. Και αυτό επειδή η δίπλα ιστορική Μονή Στουδίου εόρταζε την ίδια μέρα τον Ιωάννη Πρόδρομο. Από την όλη ακολουθία παραθέτω ψαλτικό βίντεο με το δόξα των αίνων, μέλος Πέτρου, όπως και τα περισσότερα που ψάλλω γενικά.
Με αυτήν την ακολουθία έκλεισε ένα ακόμη ψαλτικό 12ήμερο για μένα, ευτυχώς με υγεία και καλή φυσική φωνητική κατάσταση, μέσα στην δίνη της πανδημίας που ταλαιπωρεί όλη την ανθρωπότητα. Θα ήταν παράλειψή μου αν δεν ευχαριστούσα αφ' ενός τον Σεβασμιώτατο επόπτη για την κατανόηση και συνεργασία που δείχνει στους ψάλτες -αφού και ο ίδιος είναι γνώστης της ψαλτικής τέχνης-, καθώς και τον νεαρό Λαμπαδάριο της περιφέρειας Σταύρο, με τον οποίο συνεργαζόμαστε άψογα και εξελίσσεται ταχύτατα. Νάμαστε καλά και του χρόνου.
Μπράβο, Παναγιώτη! Και ευχαριστούμε για το οδοιπορικό.
ΑπάντησηΔιαγραφή