Οδοιπορικό & Προσκύνημα στην ιστορική Αιολική γή.

Η Μητρόπολη Κυδωνιών του Οικουμενικού θρόνου, διοργάνωσε ένα τετραήμερο προσκύνημα στην ιστορική έδρα της τις Κυδωνιές δηλαδή το πασίγνωστο Αϊβαλί και σε άλλους, πέριξ αυτού, πάλαι ποτέ Ρωμέϊκους τόπους και πολιτείες.

Επικεφαλής του οδοιπορικού ήταν ο Μητροπολίτης Κυδωνιών κ.κ Αθηναγόρας, ένας ευγενέστατος και λίαν δραστήριος Ιεράρχης. Συνοδοί του ένας ιερομόναχος και ένας διάκονος από την Πατριαρχική αυλή και ενορίτες διαφόρων κοινοτήτων της Κων/πόλεως.

Από την Κοινότητα Κοντοσκαλίου και Βλάγκας και με αρωγή του λίαν αγαπητού και δραστήριου προέδρου της κ. Αναστασίου Χονδρόπουλου, πήγαμε πέντε άτομα. Ξεκινήσαμε λοιπόν όλοι οι εκδρομείς, πρωί της Παρασκευής 20/9/2019 από το κέντρο της Πόλης, την πασίγνωστη πλατεία Ταξείμ, όπου και η πάλαι ποτέ όπερα, σημείο ξεκινήματος γιά εκδρομές και μέσω της τρίτης γέφυρας του Βοσπόρου, περάσαμε στην Ασία. 

Πρώτος προορισμός και στάση η Προύσα. Μια ιστορική πόλη που υπήρχε έντονο παλαιά το Ρωμέϊκο στοιχείο. Βιομηχανική αναπτυγμένη πόλη, πολύ καθαρή, με ένα τεράστιο τζαμί στο κέντρο της και με μεγάλη αγορά. Χαρακτηριστικό προϊόν της τα γλυκά από κάστανο. Μετά την Προύσα. Φτάσαμε απόγευμα στο Αϊβαλί.

Διαμείναμε λίγο έξω από αυτό. Σε μία πρώτη βόλτα στο Αϊβαλί, νιώθεις έντονο το Ελληνικό χρώμα. Και λόγω της θάλασσας και των πολλών ομοιοτήτων με τα Ελληνικά νησιά, αλλά και λόγω των πολλών Ρωμέϊκων σπιτιών, ανακαινισμένων και εγκαταλειμμένων. Το Αϊβαλί ήταν πριν τα τραγικά γεγονότα της Μικρασιατικής καταστροφής ουσιαστικά μία Ελληνική πόλη. Είχε πολλούς ναούς, πολλά σχολεία, αρχοντικά και εργοστάσια όλα Ρωμέϊκα. Κύρια απασχόληση είχαν, όπως και σήμερα το λάδι και την αλιεία. Την δεύτερη μέρα της εκεί παραμονής μας (Σάββατο 21/9/2019), την αφιερώσαμε στην περιήγηση όλων των ναών που ακόμα υπάρχουν στην πόλη, είτε ως τζαμιά, είτε ως μουσεία, είτε ως ερείπια. 

Πρώτα πήγαμε σε ένα αγίασμα της Παναγίας Φανερωμένης, το οποίο πρόσφατα ανακαίνισαν και είναι επισκέψιμο. Εκεί ψάλλαμε και κάποιους ύμνους, όπως φαίνεται στο σχετικό βίντεο παρακάτω.

Τραγική η εικόνα το ναού της Αγίας Τριάδος. Εχουν υποσχεθεί ότι θα τον επισκευάσουν. Απέναντι του ναού το σπίτι του πασίγνωστου Αϊβαλιώτη λογοτέχνη και ακαδημαϊκού Ηλία Βενέζη. 

Μετά πήγαμε και στους υπόλοιπους σωζόμενους ναούς. Εντυπωσιακός ο πολιούχος της πόλεως Αγιος Γεώργιος ο Χιοπολίτης, ένας τεράστιος υπέροχος ναός που τώρα είναι τζαμί. Ο δεσποτικός θρόνος που υπήρχε διατηρείται ακέραιος και χρησιμοποιείται ως μιχραμπ. Επίσης εντυπωσιακός και ο ναός του Προδρόμου. Οι Ταξιάρχες είναι μουσείο, έχουν ανακαινισθεί πλήρως, υπάρχουν δε και αγιογραφίες. Θλίβεσαι βέβαια να βλέπεις τα ιερά των σπουδαίων αυτών ναών, είτε να είναι γυναικωνίτες τζαμιού, είτε να διέρχονται οι επισκέπτες εμπρός στην πάλαι ποτέ Αγία Τράπεζα. Αλλά ευτυχώς τουλάχιστον διασώθηκαν, σε αντίθεση με τον Μητροπολιτικό ναό και το Επισκοπείο, τα οποία δεν υπάρχουν καθόλου πλέον.

Το απόγευμα πήγαμε στα Μοσχονήσια. Ενα πανέμορφο σύμπλεγμα νησιών, όπου και εδώ κυριαρχούσε το Ρωμέϊκο στοιχείο μέχρι την καταστροφή. Στο μεγάλο Μοσχονήσι υπάρχει ο περίλαμπρος ναός των Ταξιαρχών, που τώρα είναι μουσείο του επιχ/τία Κότς, με διάφορα εντελώς ξένα βέβαια προς τον ναό στοιχεία, αλλά τουλάχιστον σώθηκε γιατί θα γκρεμιζόταν. Επιστρέφοντας επισκεφθήκαμε και ένα χωριό με την ονομασία Μικρό χωριό ή Γενιτσαροχώρι, όπου υπήρχε ο ναός του Αγίου Αθανασίου που τώρα είναι τόχουν ως τζαμί. 

Την άλλη μέρα Κυριακή 21/9/2019, έγινε λειτουργία σε ειδικά διαρυθμισμένη αίθουσα του ξενοδοχείου. Λειτούργησε ασφαλώς ο οικείος ποιμενάρχης Μητροπολίτης Κυδωνιών. Παρευρέθη και ο μουσικολογιώτατος Μητροπολίτης Σηλυβρίας κ.κ Μάξιμος, ο οποίος έχει πάει σε όλα τα πάλαι ποτέ Ρωμέϊκα μέρη γενικά της Μικράς Ασίας και των επαρχιών του Οικουμενικού θρόνου και γνωρίζει απίστευτες λεπτομέρειες και πληροφορίες ιστορικές και εκκλησιαστικές. Συμψάλαμε μαζί και με τον υπερδραστήριο, επίσης μουσικολογιώτατο Διονυσιάτη μοναχό Νικόλαο. Ηταν μία συγκινητική λειτουργία. Στο τέλος εψάλησαν τα κόλυβα γιά τον Αγιο Γεώργιο τον Χιοπολίτη και τελέσθηκε τρισάγιον υπέρ των ψυχών των ειρηνικά η μαρτυρικά τελειωθέντων στην Αιολική γή. 

Αργά το απόγευμα της Κυριακής, βρεθήκαμε στην κορυφή ενός μικρού βουνού με την ονομασία "SEYTAN SOFRASI" όπου εκεί μαζεύονται πολλοί γιά να απολαύσουν το ηλιοβασίλεμα, που όντως ήταν εντυπωσιακό, όταν έδυε ο ήλιος στα βουνά της Μυτιλήνης. Η επόμενη μέρα Δευτέρα 22/9/2019, ήταν ημέρα επιστροφής. 

Πρίν όμως μεταβήκαμε στην ιστορική και Ελληνιστική Πέργαμο. Τεράστια και εντυπωσιακή η "κόκκινη εκκλησία", που αρχικά κτίσθηκε ως ναός Αιγυπτιακών θεοτήτων και ύστερα μετατράπηκε σε Χριστιανικό ναό επ΄ονόματι του Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θελόγου. Μάλιστα λειτούργησε  παλαιότερα παρουσία του Πατριάρχου ο νυν Μητροπολίτης Περγάμου κ.Ιωάννης, διάσημος θεολόγος και ακαδημαϊκός. Ολος ο χώρος γύρω της βασιλικής είναι μουσείο. Επίσης εντυπωσιακός και ο απέναντι λόφος με τα ερείπια του Ασκληπιείου και του θεάτρου. Εκεί ήταν και ο βωμός του Δία ο οποίος σχεδόν ολόκληρος εκτίθεται τώρα στο μουσείο του Βερολίνου. Ολα βέβαια δείχνουν Ελληνικό πολιτισμό.

Η γενική εντύπωση που αποκόμισα είναι ανάμικτη. Αφ΄ενός εντυπωσιάστηκα από τα ωραία και ιστορικά μέρη.  Αφ΄ετέρου όμως μου δημιουργήθηκε μία λύπη, γιά την τόσο δραματική εξαφάνιση ενός μεγάλου και δραστήριου Ρωμέϊκου πληθυσμού, από αυτές τις πάλαι ποτέ πατρογονικές εστίες. Ως επίλογο παραθέτω ένα βίντεο των επισκέψεών μας στους ναούς που προανέφερα.