ΑγιοΔημήτρηδες στην Κωνσταντινούπολη.

Τρείς είναι οι μεγάλοι ιστορικοί και τιμώμενοι Ιεροί Ναοί επ' ονόματι του πασίγνωστου μεγαλομάρτυρα της Εκκλησίας μας Αγίου Δημητρίου στην Κωνσταντινούπολη. Ο πρώτος το πασίγνωστο αγίασμα στην Ξηροκρήνη (Kurucesme) του Βοσπόρου. Ενας ιδιαίτερα καλαίσθητος ναός, σε εξαιρετική τοποθεσία δίπλα στον οποίο υπάρχει το αγίασμά του, πασίγνωστο από αιώνων σε όλους τους Χριστιανούς και όχι μόνο, της Πόλης. 

Μένεις έκπληκτος από τις μαρμάρινες επιγραφές που αναφέρουν δωρεές, ενισχύσεις, αποκαταστάσεις και ανακαινίσεις από επιφανείς και διάσημους προύχοντες και αξιωματούχους παλιούς Ρωμιούς, της παλαιάς μεγάλης κοινότητας. Επίσης και στα λειτουργικά βιβλία συναντάς στα εξώφυλλα υπογραφές και ονόματα και καταλαβαίνεις πόσοι και γνωστοί ιερωμένοι και ψάλτες υπηρέτησαν σε αυτόν τον ναό-αγίασμα. Γιά τον εν λόγω ιερό ναό-Αγίασμα που επισκέφθηκα αμέσως από όταν εγκαταστάθηκα στην Πόλη το 2017, είχα γράψει τότε μία εκτενή ανάρτηση   Ε Δ Ω.

Δεύτερος μεγάλος και ιστορικός ναός είναι ο Αγιος Δημήτριος Ξυλόπορτας. Ο εν λόγω ναός βρίσκεται εντός των τειχών πολύ κοντά στο Πατριαρχείο στο Φανάρι και κοντά στο παλάτι των Βλαχερνών. Η ενορία Ταχτακαλε ή Λότζα που παλιά ονομαζόταν και ενορία Κανάβη από όνομα προύχοντα. 

Στα Οθωμανικά χρόνια η συνοικία ονομαζόταν Mahalle-i Eksiliporta, αλλά σταδιακά και σήμερα πλέον ονομάζεται Ayvan Saray. Γιά μερικά χρόνια ο ναός έγινε Πατριαρχικός ναός και έδρα του Πατριαρχείου, πρίν εγκατασταθεί οριστικά στον Αγιο Γεώργιο στο Φανάρι. Κάθε χρόνο στην εορτή του Αγίου Δημητρίου, μεταβαίνει ο Πατριάρχης με όλη την ακολουθία του και χοροστατεί. 

Εψαλλα μερικές φορές στον περίφημο αυτό ναό, είτε δίπλα στον Πρωτοψάλτη, είτε μόνος μου, κληθείς από τον Πατριαρχικό επίτροπο της περιφέρειας Φαναρίου Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Αλικαρνασσού κ.Ανδριανό. Περισσότερες πληροφορίες γιά τον ναό και την περιοχή υπάρχουν στην δημοσίευση  Ε Δ Ω 

Τρίτος μεγάλος ναός στην Κων/πολη, είναι ο Αγιος Δημήτριος στα Ταταύλα (Kurtulus), μία μεγάλη συνοικία στην οποία υπάρχουν ευτυχώς ακόμα αρκετοί Ρωμιοί. Ο ναός βρίσκεται μέσα σε μεγάλο κατάφυτο προαύλιο.  Δίπλα υπάρχουν κτίρια Ρωμέϊκων συλλόγων και πευματικών κέντρων. 

Είναι ναός με πλήρη ενοριακή δράστηριότητα και τελούνται με τάξη όλες οι ακολουθίες του νυχθημέρου. Στα Ταταύλα βρίσκεις ακόμα στέκια και καταστήματα Ρωμιών και κατά τις Κυριακες και εορτές, οι συναναστροφές θυμίζουν ακόμα καλές παλιές Ρωμέηκες μέρες.

Τρείς αγαπητοί φίλοι υπηρετούν στον ναό. Αρχιερατικός επίτροπος ο μουσικολογιώτατος Μητροπολίτης Καλιουπόλεως και Μαδύτου κ.Στέφανος. Ενας αυθεντικός Ρωμιός, άψογος λειτουργός και ευγενέστατος. Εφημέριος ο εκ Πόντου αγαπητός κ.Αλέξιος, τον οποίο είχα ως διάκονο στην περιφέρεια Υψωμαθείων. 

Πρωτοψάλτης του ναού είναι από ετών ο Αρχων μελωδός της Μεγ. Εκκλησίας κ.Γεώργιος Σαρρής, μαθητής του αειμνήστου τέως Αρχ. Πρωτοψάλτου Βασ.Νικολαϊδη. Ψάλλει με εξαιρετικό Πατριαρχικό ύφος και είναι εκ των πλέον επιφανών Ρωμιών της Πόλης. Μαζί συμπορευτήκαμε με άψογη συνεργασία και στον σύλλογο μουσικοφίλων Κων-πόλεως. 

Στον Αγιο Δημήτριο Ταταούλων έψαλλαν πολλοί και μεγάλοι ψάλτες, όπως -στα νεώτερα χρόνια- οι αείμνηστοι Κων.Πρίγγος, Βασ.Νικολαϊδης και Ιωαν.Χαριατίδης. Κάθε χρόνο στον εσπερινό της εορτής μεταβαίνει ο Πατριάρχης με όλη την συνοδεία του και προσέρχονται οι περισσότεροι από τους εναπομείναντες Ρωμιούς της Πόλης.

Εκτός των φωτογραφιών, παραθέτω και βίντεο από τον Αγιο Δημήτριο Ξυλόπορτας, όπου ψάλλω το Δοξαστικό των εσπερίων, σε μέλος του Λαμπαδαρίου Πέτρου. Ναοί και περιοχές όπου έδρασε και δημιούργησε ο μέγιστος συντοπίτης μελοποιός Πέτρος, ως μνημόσυνό του. Και σε έναν ναό άδειο, αλλά νιώθοντας την ενέργεια και τις μνήμες τόσων αιώνων παρούσες. Χρόνια πολλά.