Ενθυμήσεις στις ψαλτικές μου μεγαλοβδομάδες.

Είναι πολλές……Πάρα πολλές. Μιλάω για τις μεγαλοβδομάδες πού ανεβαίνω στά ψαλτικά στασίδια Πότε ως μαθητευόμενος,πότε ως δεξιός και πότε ως αριστερός ψάλτης.

 Αρχικά εκεί.Στην Εκκλησιά της Καρέας. Την δεκαετία του ’60.Παιδί πράμα. Με λεπτή παιδική φωνούλα. Να συμψάλλω με τον ψάλτη μας. Τον μπάρμπα Μιχάλη τον Μπαρδίλη. Και με  τον μακαρίτη τον πατέρα μου,τον παπαΓιάννη κέρβερο πάνω από το κεφάλι μου. Μην κάνω κάνα λάθος είτε στά διαβαστικά,είτε στους ήχους.  Γιατί ταραζόταν πολύ να κάνεις λάθη και να ψάλλεις κάτι σε λάθος ήχο. Αλλά και στην άλλη ενορία του, στην Κάτω Καρέα,στους Ταβλαριάνους. Οπου τον συνόδευα στους Νυμφίους και στους επιτάφιους και συμμετείχα και εκεί στα ψαλτικά.Με πρωτοψάλτη τον μπάρμπα Γιώργη τον Τζερεμάκο.Και μετά την ακολουθία να γυρνάμε στο σπίτι μας στην Καρέα με την γαϊδουρίτσα. Μέσα στην Ανοιξιάτικη σιγαλιά,με τους γλυκούς και διαπεραστικούς ήχους από τα κελαϊδίσματα των αηδονιών.Και την ευωδία των ανθισμένων μάηδων και του φασκόμηλου. Με υποδοχή λίγο πριν το χωριό,στην βρύση της Κάλιστιας,το νιαούρισμα του μουλουχισμένου (ευνούχου δηλαδή) γάτου μας,τού τετράπαχου Μώρτη. Και μετά έφηβος μαθητής Λυκείου πλέον στην Αρεόπολη.Στην ιστορική εκκλησία των Ταξιαρχών. Οπου δύο συνεχόμενες χρονιές το 1969 και 1970 δεν επέστρεφα όπως όλα τα παιδιά της Καρέας στό σπίτι το Λαζαρο σάββατο λόγω των Πασχαλινών διακοπών γιατί με κρατούσε και έψαλλα κάθε μέρα όλη την Μ.Εβδομάδα ο τότε ιερέας της Αρεόπολης, ο σεβάσμιος  παπαΓιώργης ο Παναγάκος.Γιά να βγάλουμε καλή την μεγάλη βδομάδα, αφού θα έλθουν πολλοί και από Αθήνα-όπως μου έλεγε- και εσύ τους τρώς τους ψάλτες μου.Και στο τέλος,μετά την Ανάσταση μου έδινε και ένα χαρτζηλίκι και γύριζα στην μανούλα μου να φάω επιτέλους κάτι καλό,αφού μόνο πατάτες τηγανιτές έφτιαχνα σχεδόν κάθε μέρα.

Την μεγαλοβδομάδα του 1971 έψαλλα στο αγαπημένο μου Οίτυλο.Εχοντας τελειώσει την μέση εκπαίδευση και αναζητώντας επαγγελματική πορεία.Οπου ο πατέρας μου ο παπαΓιάννης είχε μετατεθεί εκεί ως εφημέριος και της Τσίπας.Με ψαλτικό…αέρα αφού πλέον είχα έλθει από την Αθήνα,όπου άρχισα να παρακολουθώ μαθήματα σε ωδείο, αλλά και πού πήγαινα στον μεγάλο Πρωτοψάλτη και ψαλτικό μου ίνδαλμα τον Στανίτσα στον Αγιο Δημήτριο Αμπελοκήπων.

Τις τρείς επόμενες μεγαλοβδομάδες τις θυμάμαι και αυτές έντονα.Γιατί ήταν της στρατιωτικής θητείας.Η πρώτη του 1972, όντας στραβογαλάς Σμηνίτης στον Αραξο Αχαϊας, όπου ήταν τότε το κέντρο βασικής εκπαίδευσης της Αεροπορίας, με πολύ άσχημο καιρό και άγριες συνθήκες συνεχών καψωνιών.Ο ιερέας του διπλανού χωριού έμαθε ότι ψέλνω. Κανόνισε λοιπόν και μου έδιναν άδεια σε κάθε ακολουθία και με ΡΕΟ με πηγαινοέφερναν. Το πώς έψελνα φορώντας χλαίνη και αρβύλες δεν θυμάμαι. Ομως τις κονσέρβες τα τσιγάρα και τα μπισκότα πού με φόρτωναν να τους αγοράζω από τα μπακάλικα οι συνυποφέροντες στραβογαλάδες τα θυμάμαι ακόμα έντονα γιατί δεινοπαθούσα να τα περάσω από τους ΑΜίτες της πύλης.Δύσκολα πολιτικά χρόνια. Την επόμενη μεγαλοβδομάδα του 1973 εν μέσω θητείας πάλι αλλά παλιός [τότες υπηρετούσαμε ατέλειωτους μήνες] έψαλλα στα ψηλά βουνά.Στα ραντάρ του Χορτιάτη Θεσ/κης.Εκεί ερχόταν ένας στρατιωτικός ιερέας και κάναμε κάποιες ακολουθίες,όχι όλες.

Την μεγαλοβδομάδα του 1974 υπηρετώντας ..ακόμη στα ραντάρ Πάρνηθας, αλλά πολύ παλιοσειρά και με εξόδους,την πέρασα όλη πάλι δίπλα στον Στανίτσα. Ρουφώντας κάθε νότα και κάθε κίνησή του.Μία μεγάλη ψαλτική εμπειρία.Ενας ψάλτης από άλλη κατάσταση....

Την μεγαλοβδομάδα του 1975 έψαλλα αριστερά στην Βλαχέρνα Αμφιάλης, με δεξιό τον από τότες φίλο μου Θόδωρο Βασιλείου,αφού αυτός με σύστησε. Αυτήν θεωρώ και ως πρώτη επαγγελματική [με την έννοια της ευθύνης] μεγαλοβδομάδα.Και ήταν ψαλτικά δύσκολη.Γιατί πλέον είδα πόσα απίδια χωρά ο σάκκος.Ο φίλος Θόδωρος όντας πιο έμπειρος,με έριξε στα βαθειά και τότες κατάλαβα ότι χρειάζομαι συνέχεια άσκηση εξάσκηση διάβασμα και προσπάθεια.Πράγματα που έκαμα στην συνέχεια.

Τίς μεγαλοβδομάδες τού 1976 και 1977 έψαλλα ως δεξιός ψάλτης στην Αγία Σοφία Πειραιά,ως αντικαταστάτης του υπηρετούντος την θητεία του ψάλτη τής εν λόγω εκκλησίας φίλου ιατρού Τίμου Σακελαρίου.Ηταν μία ακόμη εμπειρία και άσκηση.

Τις μεγαλοβδομάδες από το 1978 έως και το 1984 έψαλλα στην εκκλησία της Κοιμήσεως ΘεοτόκουΒούλας.Οπου πλέον είχα προσληφθεί ως Πρωτοψάλτης.Και τις θυμάμαι έντονα ψαλτικά και ένεκα προσωπικών μεταβολών στην ζωή μου. 

Τις μεγαλοβδομάδες του 1985 και 1986 έψαλλα ως αριστερός ψάλτης, ύστερα από δική μου επιδίωξη,στην Αγία Τριάδα Αμπελοκήπων με δεξιό ψάλτη έναν πολύ καλό φίλο και άριστο Πρωτοψάλτη,τον Φώτη Κετσετζή. Συνεργασθήκαμε άψογα και ήταν μία σπουδαία εμπειρία για μένα.Και από αυτήν θυμάμαι έντονα ένα χαρακτηριστικό. Ηλθε ο αείμνηστος Θρ.Στανίτσας μία Μεγ.Δευτέρα βράδυ να μας ακούσει.Δεν ήθελε να ανέβει στο αναλόγιο. Εγώ είχα ένα τράκ,αλλά το πάλαιψα.Στο τέλος με καλεί ο Δάσκαλος Στανίτσας και μου λέει  ‘‘άκου μπρε..καλά τα πήγες,αλλά αυτό το Βουλευτήριον το σακάτεψες.Να πάς να το μάθεις σωστά.’’Και είχε δίκιο.Είναι μάθημα δύσκολο στα διαστήματα.Και έκατσα και το έμαθα…

Τις μεγαλοβδομάδες του 1987 έως και 1992,έψαλλα ως Πρωτοψάλτης και πολύ πιο έμπειρος πλέον ψάλτης,στην Μονή Ασωμάτων Πετράκη.Με άνεση στις ακολουθίες, πολλούς βοηθούς, αργή Κασσιανή και κύριο χαρακτηριστικό την συνεχή σύνδεση του Ρ/Σ της Εκλησίας,όπου σε φορτώνει και με μεγαλύτερη ευθύνη και άγχος.Από εδώ θυμάμαι μια χρονιά που έψαλλα Μ.Παρασκευή πρωϊ το αργό ΄΄Τον ήλιον κρύψαντα΄΄ και ήλθε ο μακαρίτης ο Χατζημάρκος με τα πόδια από το Κωλωνάκι πού έμενε,να δεί ποιος είμαι, γιατί το είχε ακούσει στο ραδιόφωνο και του άρεσε όπως μου είπε….

Τις μεγαλοβδομάδες του 1993 έως και 2003 έψαλλα σε μία τεράστια Εκκλησία,την Ευαγγελίστρια Ν.Ερυθραίας.Με μεγάλη πλέον εμπειρία,ώριμη φωνή και με κατασταλαγμένα  ψαλτικά δεδομένα.Οι ψαλτικές μεγαλοβδομαδιάτικες ενθυμήσεις από εδώ είναι ευχάριστες και γεμάτες ώριμους ήχους.

Από το 2004 έως και την φετεινή ψάλλω ως Πρωτοψάλτης του Μητροπολιτικού ναού της Σπάρτης.Ενδεκα χρόνια τώρα εδώ,με γκρίζα πλέον μαλιά, περιβαλλόμενος από νέα παιδιά,ψάλλω πολύ πιο ήρεμα και κατανυκτικά,με πολύ Πέτρο και με ιδιαίτερη πάντοτε προσοχή αφού και ο οικείος Μητροπολίτης και οι εφημέριοι του Ναού είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και σωστοί στα καθήκοντά τους.

Θα κλείσω το τελικά μεγάλο αυτό ψαλτικό μεγαλοβδομαδιάτικο οδοιπορικό μου (αλήθεια πώς πέρασαν τα χρόνια) επισημαίνοντας δύο πράγματα.

Το πρώτο.Ειλικρινά δεν έψαλλα καμία μεγαλοβδομάδα βαριεστημένα. Σε όλες από μικρό παιδάκι στην Καρέα,έως τώρα εδώ στον Μητροπολιτικό Ναό Σπάρτης που νοιώθω κάπως αφού μου μιλάνε στον πληθυντικό και με αποκαλούν Δάσκαλο,πάντα έδινα κάτι από την ψυχή μου.

Και το δεύτερο.Δεν θυμάμαι καμία μεγαλοβδομάδα να έκλεισε τελείως η φωνή μου,κάτι που αποτελεί εφιάλτη αυτές τις μέρες για όλους εμάς τους ψάλτες.Δόξα τω Θεώ.

Καλή Ανάσταση.
υ.γ.Στην σεπτή μνήμη του Παπαγιάννη.Του απλού παπά.Του μερακλή. Του πατέρα μου.