Παρασκευή 25 Ιουλίου 2025

Περί Σκύλων - Κοπρόσκυλων - Φιλόσκυλων κλπ...ο λόγος.


Τα σκυλιά συνυπάρχουν με τους ανθρώπους εδώ και χιλιετίες. Και ειδικά όλοι εμείς που μεγαλώσαμε στην επαρχία έχουμε ιδίαν αντίληψη γιά το πόσο πολύτιμα ήταν τα σκυλιά. Πολλοί τα ονοματίζουν ως τους πιό πιστούς φίλους του ανθρώπου αν και εγώ νομίζω πως  ακολουθούν πιστά αυτόν που τα ταϊζει και τον θεωρούν ως ευεργέτη και προστάτη τους.

Ράτσες (είδη) σκυλιών υπάρχουν πάρα πολλές. Και κάθε μία έχει και διαφορετική δραστηριότητα ή αποστολή. Υπάρχουν τα ποιμενικά που προστατεύουν τα κοπάδια από άγρια σαρκοφάγα ζώα. Υπάρχουν τα κυνηγετικά που ύστερα από κατάλληλη εκπαίδευση βοηθούν τους κατόχους των κυνηγούς στο κυνήγι. Αυτά είναι συνήθως μικρόσωμα άκακα σκυλάκια. Υπάρχουν τα Αστυνομικά που ανιχνεύουν βόμβες ναρκωτικά κλπ. Υπάρχουν και τα στρατιωτικά.
Υπάρχουν τα σκυλιά οδηγοί πολύτιμα σε τυφλούς. Υπάρχουν και ράτσες ειδικών διασταυρώσεων που είναι γιά κυνομαχίες και είναι σκυλιά δολοφόνοι. Τελος πάντων περί των σκύλων υπάρχει πλούσια βιβλιογραφία. 

Αλλο είναι το αίτιο της παρούσας ανάρτησης. Θέλω να αναφερθώ στα οικόσιτα σκυλιά ή "συντροφιάς" όπως ...κομψά τα αποκαλούν σήμερα, αυτά δηλαδή που ζούν όχι απλά σε κάποια αυλή η μάνδρα, αλλά κυριολεκτικά μέσα στο διαμέρισμα, στα σαλόνια και στις κρεβατοκάμαρες, ωσεί μέλη οικογένειας, ως παιδιά. Εγώ αυτά τα ονοματίζω κοπρόσκυλα. Διότι μόνο φαγητό θέλουν και κοπριά ( και μάλιστα τοξική) παράγουν. Ομως δεν τα έχω με τα σκυλιά. Αλλά με τους ιδιοκτήτες-δεσπότες τους. Αυτοπροσδιορίζονται ως ζωόφιλοι ενώ οι πλείστοι εξ αυτών είναι απλά φιλόσκυλοι και ουδεμία σχέση ή συμπάθεια τρέφουν πρός άλλα ζώα.

Αυτοί λοιπόν οι φιλόσκυλοι έχουν αναρωτηθεί γιά κάτι πολύ βασικό?? Είναι σίγουροι ότι ο σκύλος που έχουν υποχρεώσει να ζεί μέσα σε διαμέρισμα, να βγαίνει ότι ώρα θέλουν ή βολεύονται οι ίδιοι, να τρώει ότι και όποτε θέλουν αυτοί, να τον έχουν πάντα (όταν βγαίνουν βόλτα και όπως υποχρεούνται) με αλυσίδα και φίμωτρο, αν ο σκύλος τους θέλει αυτή την ζωή??? Το να τους υποδέχεται και να δείχνει "αγάπη" είναι γιατί ξέρει ότι ο κάτοχός του θα τον ταϊσει. Και επίσης μήπως μέσω του δεσποζόμενου (τι άσχημη λέξη) σκύλου ικανοποιούν δικές τους εγωϊστικές τάσεις κυριαρχίας ή άλλες ψυχολογικές αδυναμίες?

Τέλος πάντων δικό τους θέμα. Ομως υπάρχει κάτι πολύ σοβαρότερο που δεν είναι δικό τους θέμα. Είναι η ηρεμία όλων ημών των υπολοίπων. Και από προσωπική εμπειρία και από πολλούς άλλους "ομοιοπαθείς" γνωρίζω ότι κόσμος και κοσμάκης -ειδικά στις πόλεις και στις πολυκατοικίες- υποφέρει μέρα νύχτα από τα γαυγίσματα των χαϊδεμένων τους κοπρόσκυλων. Αφήνουν επίτηδες την μπαλκονόπορτα ανοικτή να μπαινοβγαίνει ο σκύλος ή οι σκύλοι (πολλοί έχουν δύο και τρία χαδιάρικα μέσα στο διαμέρισμα) και όταν περάσει κάποιο άλλο σκυλί στο δρόμο γίνεται το έλα να δείς. 
Σε πολυκατοικία στην Σπάρτη τα έξι από τα οκτώ διαμερίσματα της πρόσοψης είχαν σκυλιά στο μπαλκόνι. Γινόταν κάθε λίγο και λιγάκι χαμός. Και την νύχτα αν έβγαιναν οι ιδιοκτήτες βόλτα και τα άφηναν μόνα, χαλούσαν τον κόσμο μέχρι τα χαράματα. Χώρια που τα μπαλκονια και οι ταράτσες ήταν τα αποχωρητήρια των χαϊδεμένων τους....

Κάποια υπηρεσία να προστατεύει τους δύσμοιρους συγκάτοικους δεν υπαρχει. Αυτά τα περί καταγγελιών στις φιλοζωϊκές ενώσεις είναι ανέκδοτο. Αυτοί νοιάζονται γιά τους σκύλους και όχι γιά τους πολίτες.  Αστυνομία αν καλέσεις και αν έλθει και μετά από πόση ώρα, πρέπει να βεβαιώσει με ηχομέτρηση την παράβαση επιτόπου έξω από την πόρτα και αν εν τω μεταξύ ο σκύλος δεν έχει σταματήσει. Μετά σε καλεί να πάς για έγγραφη καταγγελία και άντε να μπλέξεις με γειτόνους και όλα αυτά τα ψυχοφθόρα και χωρίς αποτέλεσμα.
Ως πρός τις ακαθαρσίες που κάνουν τα χαϊδεμένα τους στους δρόμους και στα ελάχιστα πάρκα, ούτε ένας στους εκατό δεν τις καθαρίζει όπως υποχρεούται. Εχετε δει πουθενά έλεγχο περί τούτου?? Αν τολμήσεις δε και πείς κάτι στον "δεσπότη" του σκύλου μπορεί και να εμπλακείς σε μεγάλη περιπέτεια.

Εχω αντιληφθεί ότι δύο είναι οι κύριες αιτίες αυτής της κατάστασης "διαμονής" σκυλιών στα διαμερίσματα. Η πρώτη είναι η μόδα. Εξ Αμερικής κυρίως μας ήλθε. Και έχει επεκταθεί ραγδαία. Και θεωρείται της μοδός κάποιος να έχει σκυλί στο διαμέρισμα. Αλλο αν κάποια στιγμή το βαρεθεί και το παρατήσει κάπου χωρίς φροντίδα και γίνει ένα ακόμα αδέσποτο. 

Η δεύτερη αιτία είναι τα περί των σκύλων καταστήματα και η πειθώ μέσω της διαφήμισης. Και μόνο αν διαβάσει κάποιος το πόσο αυξήθηκε ο τζίρος την τελευταία πενταετία θα μείνει άναυδος. Οι συγκεκριμένοι λοιπόν διαφημίζονται αβέρτα και πριμοδοτούν στήλες σε εφημερίδες, γιά έμεση κόντρα διαφήμιση με δήθεν φιλοζωϊκά κίνητρα. Μπείτε στο ιντερνετ και δείτε τι διαφήμιση υπάρχει γιά καταστήματα σκυλοτροφών ή γιά αξεσουάρ ή μόδα (ναι μόδα για ρούχα) γιά σκύλους ή ...συνταγές γιά σκύλους και θα καταλάβετε.

Ποία η θεραπεία αυτού του εξελισσόμενου προβλήματος μάστιγα?? Η παιδεία και η αυστηρή εφαρμογή των σχετικών νόμων. Τι μέλει γενέσθαι?? Απολύτως τίποτα. Σχετική παιδεία δεν υπάρχει (στο μεγαλύτερο ποσοστό των νεοελλήνων) και οι σχετικοί νόμοι δεν εφαρμόζονται. Και εδώ ισχύει το " Ο σώζων εαυτόν σωθήτω". Ως επίλογο ένα σχετικό χιουμοριστικό βιντεάκι με τον αείμνηστο Θανάση Βέγγο και το σκυλάκι της κας Χασάμπεη, από μία παλιά Ελληνική ταινία. Γιά να το ευθυμήσουμε λίγο, αλλιώς πάμε γιά ζάναξ...

Πέμπτη 24 Ιουλίου 2025

Στην Μονεμβασιά....Πάλιν και πολλάκις


Την πανέμορφη και ιστορική Μονεμβασιά την εχω επισκεφθεί πάρα πολλές φορές. Είτε τουριστικά, είτε προσκαλεσμένος να ψάλλω σε διάφορες πανηγύρεις της, όπως της Χρυσαφίτισσας, του Ελκομένου Χριστού, της επετείου απελευθέρωσης κάθε 23η Ιουλίου κλπ. Εχω γράψει εδώ στο ΣΤΑΣΙΔΙ ΜΟΥ πολλές φορές. Ενδεικτικά αναφέρω  Ε Δ Ω   και  Ε Δ Ω  .

Διαμένοντας μόνιμα πλέον εδώ στα όριά της, βρέθηκα και χθες κατά την επέτειο απελευθέρωσής της, όπου έλαβαν χώρα -όπως κάθε χρόνο- διάφορες εκδηλώσεις. Αρχικά τελέσθηκε Δοξολογία στον ι.ναό της Μυρτιδιώτισσας (επειδή ο κεντρικός μεγαλοπρεπής ιστορικός ναός του Ελκομένου Χριστού είναι κλειστός, εδώ και αρκετό καιρό, από την αρχαιολογία λόγω εργασιών συντήρησης), προεξάρχοντος του επιχώριου Μητροπολίτη κ.Ευσταθίου. 

Μετά την Δοξολογία έγιναν οι καθιερωμένες καταθέσεις στεφάνων και εκφωνήθηκαν σχετικοί λόγοι στην πλατεία Ελκομένου. Το βράδυ με φωτισμένο τον περίφημο βράχο έγινε η αναπαράσταση πυρπόλησης της Τούρκικης Γαλέτας ανοικτά στο λιμάνι και επακολούθησε καλλιτεχνική βραδιά. Γενικά και με την παρουσία πολλών κατοίκων αλλά και πολλών τουριστών ήταν μία υπέροχη μέρα και βραδιά παρά την ζέστη.

Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρω ό,τι στην απελευθέρωση της Μονεμβασιάς πρωτοστάτησαν Μανιάτες υπό τον Τζανετάκη Γρηγοράκη. Παραθέτω σχετικό σημείωμα γιά την ιστορική εκείνη περίοδο από την σελίδα της Μητροπόλεως.

Επίσης παραθέτω και ένα μικρό βίντεο με την εντυπωσιακή πυρπόληση. Αυτά και καλή συνέχεια καλοκαιριού με υπομονή γιά την.... Αφρικανική ζέστη.  



Τρίτη 22 Ιουλίου 2025

Προς τ'αστρα....


Κυκλοφόρησε ένα πολύ ενδιαφέρον -ειδικά γιά το καλοκαίρι- βιβλίο με τον τίτλο "Προς τ'αστρα", του συγγραφέα Παύλου Καστανά. Και λέω ειδικά γιά το καλοκαίρι, επειδή διαβάζεις ένα βιβλίο γιά το απέραντο σύμπαν με πλούσια επιστημονικά στοιχεία και αναλύσεις και παράλληλα είτε είσαι σε κάποια βεράντα αργά το βράδυ η σε διακοπές σε κάποιο ήσυχο τόπο, μπορείς να αφήνεις την φαντασία σου να ταξιδεύει ατενίζοντας το άπειρο του σύμπαντος. Επίσης και ασφαλώς είναι προτιμώτερο και χρησιμώτερο από το να είσαι καθηλωμένος σε κάποια οθόνη είτε τηλεόρασης, είτε υπολογιστή είτε κινητού, παθητικός δέκτης συνήθως σκουπιδιών. 
Θυμήθηκα τώρα που ανέφερα γιά την φαντασία ατενίζοντας τα άστρα, τα καλοκαίρια στο φτωχικό χωριουδάκι που γεννήθηκα την Καρέα, που τα βράδια κοιμόμουν στην ταράτσα και έβλεπα όλο το σύμπαν καθαρά αφού δεν υπήρχαν λάμπες και φωτισμός. Εψαχνα πριν με πάρει ο ύπνος τα διάφορα άστρα και αστερισμούς στον ουρανό, όπως μού τα είχε δείξει η μανούλα μου, με έναν απλοϊκό αλλά τόσο συναρπαστικό τρόπο όπως τον ιορδάνη ποταμό, την πούλια, τον αυγερινό, τον σταυρό, το φεγγάρι με τον Κάϊν και τον Αβελ και άλλα που δεν θυμάμαι τωρα.
Καλή υπομονή λοιπόν στον καύσωνα και καλή συνέχεια... 

Κυριακή 13 Ιουλίου 2025

Καλοκαίρι 2025 - Προς αναχώρηση


Εχοντας περατώσει κάποιες απαραίτητες εργασίες στο πατρικό μου σπίτι της Καρέας -που παρεχώρησα από ετών (ως έδει) και τώρα βέβαια ανήκει εξ ολοκλήρου στον πρωτότοκο υιό μου Γιάννη που φέρει και το όνομα τού αειμνήστου πατέρα μου παπαΓιάννη-,  είμαι προς αναχώρηση. Το σπιτάκι έτοιμο πλέον περιμένει εναλλάξ τα παιδιά μου.

Αναχώρηση βέβαια γιά την μόνιμη κατοικία μου στην περιοχή Μονεμβασιάς, με κοντά την θάλασσα για πολλά μπάνια σε οργανωμένες παραλίες και με πολλές καλοκαιρινές εκδηλώσεις. Εχω βέβαια από αυτή την εβδομάδα και πολλές ψαλτικές υποχρεώσεις αφού με έχουν κλείσει σε πολλές πανηγύρεις ιερών ναών και στην Λακωνία και στην Αττική. 

Η αλήθεια είναι ότι είναι δύσκολο να ξεπεράσεις την απόλυτη πλήξη και ερημιά της Καρέας. Εφυγε και το αδελφάκι μου ο Ηλίας γιά διακοπές που κάπως σπάζαμε την μοναξιά μας, είτε στο σπίτι του, είτε σε καφέ. Αντέχεις μερικές μέρες και αν κάνεις δουλειές. Διαφορετικά σε πιάνει μελαγχολική τάση φυγής.

Για μπάνιο πρέπει να πάς ή στην Τσίπα -που την θεωρώ ακατάλληλη, αφού σπάνια την βρίσκεις με ήρεμα νερά και χωρίς λαλούδες- ή στο Βαθύ που πέφτει αρκετά μακριά από την Καρέα. Εαν θες ένα καφέ απογευματινό πρέπει να πάς η Αρεόπολη -την οποία απεχθάνομαι και απορώ τι της βρίσκουν πολλοί που πάνε εκεί-, ή στο πανέμορφο και λατρεμένο Γύθειο, που πέφτει όμως κι αυτό πιό μακριά. 

Τελικά το μόνο θετικό της Καρέας είναι η δροσιά του πλάτανου και η νυκτερινή δροσούλα όταν έχουμε καύσωνα, όπου μπορείς το βράδυ να κοιμηθείς χωρίς κλιματιστικό. Αυτό δεν αναιρεί βέβαια ότι την αγαπώ την Καρέα ένεκα καταγωγής και αναμνήσεων. Αλλο όμως αυτό και άλλο η ωραιοποίηση χωρίς ρεαλιστική ματιά. Κλείνοντας γιά φέτος, παραθέτω και τρία βιντεάκια. Το ένα με την σχεδόν πάντα φουρτουνιασμένη θάλασσα στον όρμο της Τσίπας. Το άλλο νύχτα στην Καρέα ακούγοντας τριζόνια και μακρινά ουρλιαχτά από τσακάλια, που σε νανουρίζουν αμφότερα χωρίς να ενοχλούν, όπως κάτι κοπρόσκυλα που έχουν μερικοί στα μπαλκόνια -ειδικά στις πόλεις- και ενοχλούν γαυγίζοντας ασταμάτητα. Το τρίτο με λίγο χθεσινό απογευματινό Γυθειάκι. Αυτά και του χρόνου...






Τρίτη 13 Μαΐου 2025

Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Μία αρχοντική προσωπικότητα.

Ενας λίαν αγαπητός μου φίλος, πολύ νεώτερος από εμένα, σε συζήτηση που είχαμε πρόσφατα γιά την Κων/πολη, γιά τον Πατριάρχη, γιά την Ψαλτική και γενικά γιά διάφορα περί της Πόλης παρεμφερή, μού είπε το εξής: "Μετά από χρόνια, όταν όλοι μας θα έχουμε απέλθει, θα λένε πολλοί <<Τυχεροί ήταν όσοι έζησαν στην εποχή της Πατριαρχίας του Πατριάρχου Βαρθολομαίου, και ακόμη πιό τυχεροί όσοι τον γνώρισαν από κοντά ή τον υπηρέτησαν είτε ως κληρικοί είτε ως Ψάλτες ή όπως αλλιώς>>.  Αυτή την ρήση του φίλου μου την καλοσκέφτηκα αργότερα. Και συμπέρανα με απόλυτη βεβαιότητα ότι είχε δίκιο.

Δεν θα αναφερθώ εγώ εδώ στην προσωπικότητα και στην εν γένει δράση του Πατριάρχου Βαρθολομαίου. Και γιατί δεν έχω τις κατάλληλες γνώσεις και δυνάμεις, αλλά και γιατί το έχουν πράξει διαχρονικά πολλοί, είτε ως βιογράφοι του, είτε με ντοκυμανταίρ, είτε με ανάλογες εκδηλώσεις και στην Πόλη και στην Ελλάδα και σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου. Εγώ εδώ θέλω να γράψω δύο λόγια καρδιακά γιά τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο μέσα από την δική μου οπτική και όπως εγώ είχα την τιμή και την τύχη να τον γνωρίσω. 

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος έχει δύο όψεις. Η μία όψη είναι αυτή που όλοι βλέπουμε όταν χοροστατεί ή λειτουργεί. Πάντα όρθιος, πάντα αγέρωχος, επιβλητικός, ακούραστος. Τηρεί με απόλυτη ακρίβεια τους τύπους και τις κινήσεις -όπως από αιώνων τηρούν οι Πατριάρχες- και όπως τα διδάχθηκε και στην τροφό του σχολή την Θεολογική της Χάλκης και όπως τα είδε εφαρμοζόμενα από τους προκατόχους του.

Η άλλη όψη είναι η ανθρώπινη. Αυτή την όψη την βλέπεις όταν συναναστραφείς έστω και γιά λίγο μαζί του. Είναι λίαν κοινωνικός, άνετος και ζεστός συνομιλητής, πολύ εγκάρδιος και βέβαια με απίστευτες γνώσεις γιά κάθε σχεδόν θέμα. Σε κερδίζει με την απλότητά του. Και βέβαια έχει και αυτό που είχαν όλοι οι παλαιοί Κων/πολίτες. Τον κοσμοπολιτισμό.

Νιώθω ιδιαίτερα τυχερός που στα πέντε χρόνια παραμονής μου στην Πόλη, τον συνάντησα πολλές φορές, όταν ερχόταν και χοροστατούσε τακτικά σε πανηγύρεις των δέκα ναών της περιφέρειας Υψωμαθείων, Βλάγκας και Κοντοσκαλίου, στους οποίους ήμουν Πρωτοψάλτης. Πάντα μετά την ακολουθία, σε διπλανές των ναών αίθουσες, γινόταν μία μικρή δεξίωση. Εκεί καθόταν και μας χαιρετούσε όλους, συζητούσε μαζί μας και πολλές φορές ρωτούσε και ενδιαφερόταν γιά διάφορα θέματα ή προβλήματα των όσων έχουν απομείνει Ρωμηών.

Βρέθηκα κοντά του σε πολλές μεταβάσεις του στην ενδοχώρα της Μ.Ασίας. Και οι ωραίες αναμνήσεις μου και φωτογραφίες μαζί του είναι πολλές. Θυμάμαι χαρακτηριστικά μία φορά σε ένα μεγάλο πρώην Ρωμέϊκο χωριό κοντά στην Μηχανιώνα που πήγαμε όλοι μαζί του ερχόμενοι από την Αρτάκη. Ζήτησε να πάμε στην ερειπωμένη εκκλησία.  Πάντα όταν πήγαινε σε πρώην Ρωμέϊκα χωριά έμπαινε στις ερειπωμένες εκκλησιές ακολουθούμενος και από τους ντόπιους Τούρκους κατοίκους και όλα τα πολλά παιδιά τους που τα ασήμωνε όλα και ρώταγε τι μνήμη Αγίου ήταν ο ερειπωμένος ναός. Οταν του έλεγαν έψαλλε το κατάλληλο απολυτίκιο. 

Σε αυτό λοιπόν το χωριό ο ερειπωμένος ναός ήταν στην μνήμη του Προδρόμου. Ημουν δίπλα του. Μου λέει " Ψάλε μας μουσικολογιώτατε το απολυτίκιό του". Ηταν το "Μνήμη δικαίου μετ' εγκωμίων...". Ενα μεγάλο και δυσκολομνημόνευτο απολυτίκιο. Με έπιασε κρύος ιδρώτας μήπως χάσω τα λόγια. Ευτυχώς το τελείωσα όλο σωστά.

Θα κλείσω αυτήν την καρδιακή ανάρτηση γράφοντας λίγα σχετικά γιά το οφίκκιο του Αρχοντος Μαϊστορος της Μεγ. Εκκλησίας που μου απένειμε. Στις 8-7-2022, εορτή της Αγίας Κυριακής, εορτάζει ο ομώνυμος μεγάλος και περικαλλής ναός στο Κοντοσκάλι. Πάντα κάθε χρόνο προσέρχεται με όλη την συνοδεία του ο Πατριάρχης. Ηλθε και την παραπάνω ημερομηνία. Ελειπε ο Πρωτοψάλτης. Ψάλαμε δεξιά ο Α' Δομέστικος και εγώ. Καθόμουν σχεδόν δίπλα του. Εκεί σε όλους τους ναούς της Πόλης, τα ψαλτήρια είναι στην πρέπουσα θέση και όχι όπως εδώ στην Ελλάδα, που είναι σχεδόν σε όλες τις εκκλησίες παραπεταμένα στούς πλαϊνούς τοίχους και προς εξαφάνιση. Εψαλλα τα περισσότερα και τον Απόστολο. 

Μετά την ακολουθία στην αίθουσα, κάλεσε τον Αρχιερατικό επίτροπο της περιφέρειας Μητροπολίτη Σηλυβρίας κ.Μάξιμο και του είπε "Ενημερώστε τον κ.Τζανάκο ότι στις 11 Σεπτεμβρίου στο Φανάρι θα τον χειροθετήσω. Οπερ και εγένετο. Και είναι ιδιαίτερη η τιμή διότι είμαι από τους ελάχιστους οφικκιάλιους Ψάλτες που χειροθετήθηκα από τόν ίδιο τον Πατριάρχη, στο Φανάρι και με Ψάλτη τον Αρχοντα Πρωτοψάλτη της Μεγ. Εκκλησίας. Τα υπόλοιπα περί της χειροθεσίας μου είναι γνωστά στην ανάρτηση μου Ε Δ Ω.  

Απεχώρησα από την Κων/πολη το 2024 ένεκα οικογενειακών λόγων. Είχα όμως την ευκαιρία και τιμή να ψάλλω κατά την Πατριαρχική λειτουργία  στις 26/11/2024, εορτή του Αγίου Νίκωνος στην Σπάρτη, που προσήλθε και λάμπρυνε με την παρουσία του και την πανήγυρη και την πόλη. Και ένιωσα ότι μας μετέφερε την μοναδική Κων/πολίτικη αύρα της Μεγάλης Εκκλησίας, του Φαναρίου και την δική του ευλογία και αρχοντιά. Σχετική ανάρτηση Ε Δ Ω. 

Εν κατακλείδι και επανερχόμενος στην σκέψη του φίλου μου που αναφέρω στην αρχή, νιώθω και τυχερός και προνομιούχος που και έζησα και ζώ αυτήν την εποχή του Πατριάρχου Βαρθολομαίου. Και του εύχομαι να είναι γιά πολλά χρόνια ακόμη έτσι, όπως τον ξέρουμε. Ακμαίος και αγέρωχος. Παραθέτω ως ενθύμιον ένα μικρό βιντεάκι με το Πολυχρόνιο που έψαλλε ο Αρχων Πρωτοψάλτης και ο Α' Δομέστικος στο τέλος της ακολουθίας της χειροθεσίας μου. Αλήθεια τι ιδιαίτερα τιμητικό και συγκινητικό, στο τέλος του Πολυχρονίου του, να ακούς τον πρώτο της Ορθοδοξίας να σου λέει " Να μας ζήσετε".




Τετάρτη 23 Απριλίου 2025

Μεγάλη Εβδομάδα & Πάσχα 2025.

Μία ακόμη μεγαλοβδομάδα με το Πάσχα έψαλλα και βέβαια καταμετρήθηκαν στην μακρά ψαλτική μου πορεία. Ομως φέτος ήταν κάπως διαφορετικά από πλευράς τακτικών ψαλτικών υποχρεώσεων. Συγκεκριμένα και ένεκα ενός ειδικού λόγου, δεν κατέχω από την αρχή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής θέση μόνιμου Ψάλτου. 

Ομως δεν μπόρεσα να αρνηθώ να ψάλλω σε συγκεκριμένες ακολουθίες της μεγ. εβδομάδος, όταν με προσκάλεσε προς τούτο, ο παλαιόθεν φίλος πατήρ Κυριάκος Χριστάκης, εφημέριος του χωριού Νιάτα. Το συγκεκριμένο χωριό είναι ένα  ορεινό και με δραστήριους κατοίκους χωριό και έχει πλούσιο ιστορικό παρελθόν από τους Βυζαντινούς τουλάχιστον χρόνους. 

Εχει περίπου χίλιους κατοίκους και έναν κεντρικό ωραίο ναό των Ταξιαρχών. Μάλιστα έχει και πλούσια Ψαλτική παράδοση αφού όπως έμαθα πάντα παλαιότερα είχε καλούς ψάλτες και βοηθούς. Ακόμη και σήμερα πολλά νέα παιδιά καταγόμενα από τα Νιάτα είναι καλοί Ψάλτες, μεταξύ αυτών ο φίλος Πρωτοψάλτης χοράρχης και δάσκαλος της Ψαλτικής Γιώργος Ντόβολος, που δραστηριοποιείται στην Αθήνα.

Θέλω να αναφερθώ ειδικά και στον φίλο εφημέριο του χωριού τον π.Κυριάκο. Πρόκειται γιά έναν έγγαμο πρόσχαρο και με φόβο Θεού κληρικό παλαιάς κοπής που μου θυμίζει σε πολλά τον αείμνηστο πατέρα μου. Εχει μεράκι γιά την ψαλτική και προσέχει τους Ψάλτες και γενικά τους συνεργάτες του. Επίσης προσελκύει με τον τρόπο του πολλά παιδιά του χωριού στο ιερό και στα αναλόγια, κάτι που σήμερα δεν το βρίσκεις εύκολα στις περισσότερες ενορίες. Πρέπει να αναφέρω και τους επιτρόπους του Ναού, οι οποίοι σε άριστη συνεργασία με τον εφημέριο, έφεραν επαρκέστατα εις πέρας, όλες τις δύσκολες και ιδιαίτερες εργασίες της μεγαλοβδομάδας, όπως στολισμούς, ευπρεπισμούς, μικρόφωνα, εξέδρες κλπ κλπ. 

Εψαλλα σε λίγες επιλεγμένες ακολουθίες. Αριστερά έψαλλε έναν νέο παληκάρι ο Κώστας, που γνωρίζει μουσική και είχαμε πολύ καλή συνεργασία. Ολες οι ακολουθίες έγιναν με απόλυτη τήρηση του τυπικού και χωρίς τα γνωστά παρατράγουδα που συνηθίζονται σε πολλές ενορίες -κυρίως στην Αθήνα και στα νησιά-,  όπως υπερβολικοί και άσκοποι στολισμοί, θορυβώδεις εκδηλώσεις στην πρώτη Ανάσταση και πολλά άλλα. Ηταν για μένα ένα Πάσχα ειρηνικό και προσευχητικό. Και -Δόξα τω Θεώ- πάλιν είχα πλήρη φωνητική επάρκεια. Τους ευχαριστώ όλους. Επέλεξα μερικά βίντεο ως ενθύμια και τα αναρτώ κατωτέρω. Χριστός Ανέστη. 

1ο)-Δόξα Κασσιανής Πέτρου-(σύντομο)

 

 2ο)-Και νύν Ηδη βάπτεται κάλαμος-Πέτρου

3ο) Ανάστα ο Θεός-Προκείμενον Μ.Σαββάτου-π.Κυριάκος

4ο) Δόξα Αναστάσεως ημέρα







Τετάρτη 9 Απριλίου 2025

Ιάσων Τζανάκος - Μπάλος Αιγαίου στο Τιρόλο της Αυστρίας...


Ενα μεγάλο παιδικό μου όνειρο ήταν να μάθω βιολί. Καθόμουν με τις ώρες στα τοπικά πανηγύρια και παρακολουθούσα με απόλυτη προσήλωση τους βιολιτζήδες, όταν "έπαιζαν" τα παραδοσιακά τραγούδια του τόπου μας. Δεν ήταν τίποτα βιρτουόζοι. Πρακτικοί οργανοπαίχτες ήταν. Ομως και πολλά τοπικά τραγούδια ήξεραν και έβγαζαν επάξια τα πανηγύρια των χωριών και ευχαριστιόταν ο κόσμος. Θυμάμαι είχα φτιάξει και αυτοσχέδιο βιολί. Τέτοια τρέλα με αυτό το όργανο είχα. Δυστυχώς στον τόπο που μέναμε και στα χρόνια που ήμουν παιδί, δεν ήταν καθόλου εύκολο να βρείς βιολί και ανθρώπους να στο μάθουν. Ετσι έμεινα με το όνειρο.

Οταν κατάλαβα ότι ο υιός Ιάσων είχε την ίδια επιθυμία, του αγόρασα βιολί και τον εγραψα σε ωδείο. Μην του μείνει και αυτουνού απωθημένο. Προχώρησε λοιπόν τις βασικές σπουδές του στο βιολί. Και όταν έγινε φοιτητής στο Πολυτεχνείο, έκανε το μεγάλο βήμα. Τα άφησε όλα γιά χάρη του βιολιού. Πήγε Ολλανδία και Αυστρία. Στα μεγάλα σαλόνια και κέντρα κλασικού βιολιού. Και πήρε πτυχία και μεταπτυχιακά. Η πορεία του δεν ήταν καθόλου εύκολη. Το βιολί θέλει πολλές ώρες και συνεχή εξάσκηση. Τα δε έξοδα είναι τεράστια. Αλλά όλα τα πετυχαίνεις αν το αγαπήσεις και αν έχεις θέληση. Τώρα διαμένει και διδάσκει ο ίδιος σε σχολεία της Αυστριας.

Κάθε φορά που μιλούσαμε γιά το βιολί, του ζητούσα να μάθει να παίζει -έστω και με τον κλασικό τρόπο- και μερικούς παραδοσιακούς δικούς μας σκοπούς και όχι μόνο κλασικά. Μού έκανε τελικά την χάρη. Αναρτώ λοιπόν βίντεο από χθεσινή συναυλία με συναδέλφους του σε ένα από τα ωδεία που διδάσκει στο Τιρόλο της Αυστρίας, όπου "παίζει" έναν Αιγαιοπελαγίτικο μπάλο.  Και εκτός από μένα θα ευχαριστιέται και η γιαγιά του η Καλλιόπη -αν τον ακούει από το υπερπέραν....-, αφού κάθε φορά που τον έβλεπε όταν ζούσε του έλεγε "βάρα Ιάσονα το βιολάκι σου".
Οι ιστοσελίδες του Ιάσονα για περισσότερες πληροφορίες και βίντεο είναι:
https://www.youtube.com/@IIAASSOONN

Καλό Πάσχα νά έχουμε. 

Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2024

Πανήγυρις Οσίου Νίκωνος. Πατριαρχική χοροστασία & Θ.Λειτουργία-Σπάρτη 25-26/11/2024

 

Ιδιαίτερα λαμπρή και πανηγυρική ήταν η φετινή πανήγυρις του πολιούχου Σπάρτης Οσίου Νίκωνος του επονομαζομένου "Μετανοείτε", κατά το διήμερον 25-26/11/2024. Και τούτο επειδή προεξήρχε όλων των ακολουθιών και ευλόγησε όλο το πλήρωμα της τοπικής Λακεδαιμόνιας Εκκλησίας, ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ Βαρθολομαίος.

Είναι πρώτη φορά ανά τους αιώνες -όπως ανέφερε στον λόγο υποδοχής του Πατριάρχου ο επιχώριος Μητροπολίτης μας, ο Μονεμβασίας & Σπάρτης κ.Ευστάθιος- που Οικουμενικός Πατριάρχης επισκέπτεται την Λακωνική γή. Η επίσκεψή του οριστικοποιήθηκε και αναγγέλθηκε πρό διμήνου περίπου. Εκ του λόγου τούτου ο Μητροπολίτης μας, επέλεξε και  έθεσε σε "συναγερμό" στελέχη απο  κληρικούς και λαϊκούς της Μητρόπολης, κατένειμε αρμοδιότητες και έδωσε σχετικές οδηγίες με σκοπό την άρτια προετοιμασία και επιτυχημένη υποδοχή και φιλοξενία μίας τέτοιας υψηλής προσωπικότητας παγκοσμίου κύρους και εμβέλειας, στην τοπική Μητρόπολη και στην Λακωνική γή.

Εις ότι με αφορά, με εκάλεσε και εμένα και με ερώτησε αν δέχομαι -ως Οφικιάλιος της Μεγ.Εκκλησίας- να αναλάβω την ευθύνη και χοραρχία του δεξιού αναλογίου. Αποδέχθηκα την λίαν τιμητική αλλά και υπεύθυνη πρόταση με σεβασμό και πρός τον σεβαστό Μητροπολίτη μας, αλλά και πρός το πρόσωπο του Πατριάρχου μας και το Οικ.Πατριαρχείο. Μάλιστα μου κοινοποιήθηκε και γραπτώς, η σχετική Μητροπολιτική απόφαση γιά τον ορισμό μου ως υπευθύνου χοράρχου του δεξιού αναλογίου.  

Είναι ευλογημένη ευκαιρία αλλά και προνόμιο γιά κάθε Ψάλτη, να αναλάβει την ευθύνη ακολουθιών, με παρουσία και συμμετοχή του Οικουμενικού Πατριάρχου. Και μάλιστα όχι σε απλή χοροστασία, αλλά Πατριαρχική λειτουργία. Στην καθέδρα του σε Πατριαρχικές Λειτουργίες μόνον οι Αρχοντες Πρωτοψάλτης και Λαμπαδάριος ψάλλουν. 

Στο εξωτερικό οταν λειτουργήσει, απαιτείται καλή προετοιμασία, συνεργασία με την ακολουθία του Πατριάρχου γιά το ιδιαίτερο τυπικό, την γνώση των βάσεων (τονικότητα) που επιθυμεί, τι Λειτουργικά, τι "Αγαπήσω Σε" ή τι Πολυχρόνιο απαιτούνται κάθε φορά, πότε λέμε "Εις πολλά..." και άλλα πολλά. Αυτά όλα τα είδα και τα έζησα κατά την 5ετή παρουσία μου στην Κπολη και σε πολλές Πατριαρχικές χοροστασίες και Λειτουργίες που παρευρέθηκα δίπλα στον Αρχοντα Πρωτοψάλτη.

Ετσι -έχοντας αυτές τις γνώσεις και εμπειρίες- προετοίμασα κατάλληλα κατά το μικρό διάστημα της προετοιμασίας, έναν οκταμελή χορό από Ψάλτες μέλη του Συλλόγου Ιεροψαλτών Λακωνίας "Πέτρος ο Πελοποννήσιος". Και ευτυχώς όλα πήγαν πολύ καλά, πέραν πάσης προσδοκίας, παρά τις αντιξοότητες που συναντήσαμε. Αναφέρω μία λεπτομέρεια περί του Πολυχρονισμού του Πατριάρχου. Εις μεν τον ΠΠΝ και εντός ακολουθιών, ψάλλεται το σε ήχο Β σύντομο. Εκτός ναών και ακολουθιών, συνήθως ψάλλεται αυτό σε πλ.δ ή κατ' άλλους εναρμόνιο βαρύ του Πρίγγου. Για την ευλογημένη επίσκεψη του Πατριάρχου, τόνισα ένα Πολυχρόνιον σε πλ.Α ήχο. Που καλύπτει νομίζω αμφότερες τις περιπτώσεις. Αυτό ψάλλαμε κατά την τελετή υποδοχής. Του Β' ήχου το ψάλλαμε την εόρτιο ημέρα εντός ακολουθίας.
Οφείλω σε όλα τα μέλη του χορού ιδιαίτερες ευχαριστίες. Θέλω όμως να αναφέρω εξ όλων αυτών τους τέσσερις βασικούς που "σήκωσαν" και το κύριο βάρος της ψαλτικής ευθύνης. Τον Πρωτοψάλτη του Μητρ.Ι.Ν. Σπάρτης και δ/ντή της σχολής Βυζ.Μουσικής κ.Παναγιώτη Χρόνη, έναν άριστα κατηρτισμένο και με εξαιρετική φωνή Ψάλτη. 
Τον Λαμπαδάριο του πανηγυρίζοντος ναού κ. Κονίδη Ανάργυρο, με την γεμάτη όμορφη φωνή και την ευστροφία. Τον μαθητή μου Ευάγγελο Θεοδώρου, Λαμπαδάριο του Μητροπολιτικού ναού, που κοπίασε πολύ πέραν της ψαλτικής βοήθειας και γιά την όλη οργάνωση της χορωδίας. Επίσης τον κ.Κατούνα Νικόλαο που είχε την ευθύνη των ισοκρατών. Τέλος τον μικρό κανονάρχο Θεόδωρο,ένα ανερχόμενο αστεράκι. Που απήγγειλε τα "Κέλευσον",όπως τους παλιούς Πατριαρχικούς κανονάρχους. Επίσης να αναφέρω την άψογη συνεργασία μας με τον αριστερό χορό και ιδιαίτερα στον χοράρχη κ.Γεωργαρά Βασίλειο, Πρωτοψάλτη Μητρ.ναού Τριπόλεως.

Τα μέλη που επιλέγησαν ήταν όλα μέλη Πατριαρχικών Ψαλτών, κυρίως και βεβαίως του Διδασκάλου Πέτρου. Τα δύο Δοξαστικά εσπερίων και αίνων τα μελοποίησε ο εκ Κρήτης φίλος και Πρωτοψάλτης κ.Τσακίρογλου Χρήστος. Η όλη ακολουθία -ειδικά το πρωϊ- που δεν χοροστάτησε ο Πατριάρχης αλλά άλλος Αρχιερεύς που δεν λειτούργησε, είχε μερικές τυπικές διαφορές από τις συνήθεις. Γιά να λάβει καιρό ο Πατριάρχης εντός του ιερού και να ενδυθεί όταν προσήλθε, καθυστερήσαμε τους αίνους ψάλλοντας στιχολογία των αίνων και αργά και σύντομα τα στιχηρά προσόμοια. Να αναφέρω ότι χερουβικό ψάλλαμε το αργό σε πλ.Δ ήχο του Πέτρου και λειτουργικά τα ομόηχα του Κων.Πρίγγου.

Εν τέλει, όλα κύλισαν ομαλά, σε χρόνους και τονικότητες. Τόσον ο Παναγιώτατος, οσον και ο οικείος Μητροπολίτης και οι υπόλοιποι Αρχιερείς, εξέφρασαν την ευαρέσκειά τους. Θέλω να αναφέρω ένα σχόλιο πολιού Μητροπολίτου του Οικ.Πατριαρχείου, γνώστου της Φαναριώτικης παράδοσης, που ανέφερε ότι παρακαλούθησε όλες τις ακολουθίες από τηλεορασεως και ένιωσε ως να ήταν από τον Πάνσεπτο στο Φανάρι. 

Από όλες τις ακολουθίες, επέλεξα και κοινοποιώ κι εδώ μερικά βίντεο. Ως ενθύμια και ως ευχαριστήρια στα μέλη του χορού. Ως επίλογο να επισημάνω κάτι που κατέληξα να πιστεύω ύστερα από πέντε δεκαετίες ψαλτικής μου εμπειρίας. Σε τέτοιες μεγάλες και ιδιαίτερες ακολουθίες, αλλά και γενικά, οι Ψάλτες ΔΕΝ είμαστε -και ούτε πρέπει να είμαστε-  οι "πρωταγωνιστές". Είμαστε οι υπεύθυνοι βοηθοί των λειτουργών γιά να καταφέρουν αυτοί να λειτουργήσουν με ταπεινότητα, συστολή και απλότητα. Αν το πετύχουμε αυτό, αυτοδίκαια κερδίζουμε την ανάλογη εκτίμηση αλλά και κυρίως την ψυχική μας ειρήνη.
Χαιρετώ λοιπόν εν ειρήνη.

Παραθέτω κατά σειράν τα εξής βίντεο:

1) Στίχοι αργής Δοξολογίας σε ήχο πλ.Α-Γ.Βιολάκη:

2) Πολυχρόνιον σε ήχο πλ.Α (Παν.Τζανάκου)
3]Κεκραγάριον-Ηχος Β'-Κων.Πρίγγου
4)Δόξα εσπερίων (Μέλος Χ.Τσακίρογλου)
5) Αξιον εστίν-Ηχος πλ.Δ'-Κων.Πρίγγου

Αναγνώστες